Ćwiczenia sprawności grafomotorycznej.

Ćwiczenia sprawności grafomotorycznej stanowią bardzo ważny etap przygotowania dziecka do nauki czytania i pisania. Ich celem jest udoskonalenie sprawności rąk oraz koordynacji wzrokowo – ruchowej. W zależności od stopnia obniżenia sprawności manualnej można stosować kolejno:

  • ćwiczenia rozmachowe mające na celu rozluźnianie napięcia mięśni ramienia i przedramienia,
  • ćwiczenia manualne usprawniające małe ruchy ręki – dłoni, nadgarstka i palców,
  • ćwiczenia graficzne usprawniające drobne ruchy ręki ułożonej w pozycji jak przy pisaniu.

Ćwiczenia rozmachowe – rozluźnianie napięcia mięśni ramienia i przedramienia:

  • zamalowywanie farbami dużych płaszczyzn – kartonów, arkuszy szarego papieru, dużym pędzlem ruchami pionowymi i poziomymi z zachowaniem kierunku od lewej do prawej, z góry na dół
  • zamalowywanie dużej powierzchni ograniczonej konturem ( duże konturowe rysunki)
  • pogrubianie konturów dużych form geometrycznych i dużych rysunków
  • malowanie dużych form kolistych z zachowaniem kierunku pisania owali liter (odwrotnie do ruchu wskazówek zegara, zaczynając do miejsca cyfry 2 na tarczy zegarowej) płynnym, ciągłym ruchem
  • malowanie dużych form falistych i szlaków.

Ćwiczenia manualne – usprawnianie małych ruchów ręki – dłoni, nadgarstka i palców:

  • montowanie konstrukcji z gotowych elementów – klocków, krążków
  • układanki płaskie (obrazkowe, geometryczne) klockowe, wtyczkowe z zachowaniem stopniowania trudności: na wzorze, według wzoru, i bez wzoru ( z pamięci lub domysłu)
  • modelowanie z plasteliny, modeliny i innych tworzyw plastycznych zaczynając od prostych form, jak kulki, wałeczki, do coraz bardziej złożonych, wymagających łączenia różnych elementów
  • nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków przez otworki w tekturkach
  • zwijanie sznureczka, wężyka według wzoru, np. spirali, kwadratu itp.
  • wycinanie z papieru z uwzględnieniem stopnia trudności: cięcie po linii prostej, falistej, wycinanie form geometrycznych i konturowych rysunków
  • wycinanki – naklejanki z papieru, materiału, włóczki…
  • wydzieranki – naklejanki
  • szycie ściegiem fastrygowym – przewlekanie igły z nitką przez otworki w tekturze
  • łamanki papierowe – łódeczki, samoloty, czapki
  • ćwiczenia sprawnych ruchów palców i rozluźniające napięcie mięśniowe, np. naśladowanie gry na pianinie, pisanie na maszynie, odtwarzanie rytmu deszczu, strząsanie wody z palców, wytrzepywanie piasku z rękawa itp.
  • stemplowanie (stempelki konturowe zwierząt, kwiatów, samochodów…) tworzenie za pomocą stempli kompozycji z figur geometrycznych

Ćwiczenia graficzne – usprawnianie drobnych ruchów ręki ułożonej w pozycji jak przy pisaniu:

  • pogrubianie konturów, czyli wodzenie po wzorze – figury geometryczne, proste szlaczki ( wysokość 3-4 cm), kontury obrazków
  • rysowanie wzorów po śladzie kropkowanym lub kreskowanym
  • rysowanie za pomocą szablonów figur geometrycznych i nieskomplikowanych przedmiotów, według stopnia trudności: szablony wewnętrzne ( wycięty otwór w tekturce lub tworzywie) i szablony zewnętrzne ( wycięty kształt do obrysowania)
  • kopiowanie rysunków przez kalkę techniczną, rysowanie na folii lub szkle
  • zamalowywanie kredkami małych przestrzeni (konturów geometrycznych, konturów stempelków, obrazków z książeczek do malowania)
  • kreskowanie – wypełnianie konturów kolorem a pomocą równoległych kresek poziomych lub pionowych ( z zachowaniem kierunków: od lewej do prawej, z góry na dół)
  • rysowanie szlaczków literopodobnych w liniaturze, w zmniejszającym się stopniowo wymiarze aż do liniatury zeszytu, według stopnia trudności: wodzenie po wzorze, kończenie rozpoczętego wzoru i odwzorowywanie
  • odtwarzanie układów linearnych z elementów powtarzających się cyklicznie, różniących się kształtem lub kolorem ( np. kwadrat, kółko, trójkąt, białe kółko, czerwone kółko, niebieskie kółko itp.) w liniaturze zgodnie z kierunkiem pisania
  • rysowanie szlaczków obrazkowych ( układów linearnych) w liniaturze, z godnie z kierunkiem pisania
  • rysunki dowolne kredkami świecowymi lub ołówkowymi.